Suy nhược cơ thể

Thứ hai - 07/06/2021 23:56

Suy nhược cơ thể là một danh từ chung để chỉ trường hợp mà cơ thể con người không còn đủ khả năng đảm bảo chức năng bình thường trong mọi tình huống. Trong YHCT suy nhược cơ thể thuộc phạm vi chứng Hư lao, bản chất do suy chức năng các tạng phủ lâu ngày không hồi phục và thường gặp ở người có bẩm tố tiên thiên bất túc, mắc các bệnh mãn tính, hoặc trong thời kỳ hồi phục sau khi mắc các bệnh cấp tính nặng. Ngoài ra do điều kiện sống khó khăn kéo dài, làm việc lao lực nhiều.

Triệu chứng của bệnh cũng rất phức tạp, đa dạng, song được quy nạp cách chữa vào 4 loại chính (khí hư, huyết hư, dương hư, âm hư).
1.1 Khí hư
Triệu chứng: Hay mệt mỏi, thở ngắn ra mồ hôi, sắc mặt nhợt, lưỡi nhợt, ngại nói, ngại vận động.
Pháp điều trị: Bổ khí
Bài thuốc:
Hoài sơn (sao vàng)                20g
Trần bì                                    10g
Lá dâu                                     10g
Đỗ đen (sao tồn tính)              20g
1.2 Huyết hư
Triệu chứng: Ngủ hay mơ màng, sợ sệt, giật mình, ít ngủ, sắc mặt nhợt nhạt, xanh xao.
Pháp điều trị: Bổ huyết, an thần
Bài thuốc
Tơ hồng xanh                12g             Lạc tiên       10g
Hà thủ ô                         20g             Lá vông      10g
Rau má                 10g
1.3 Dương hư
Triệu chứng: Ăn ít, sợ lạnh, chân tay lạnh, người mệt mỏi bụng đau hoặc sôi, đại tiện lỏng, sắc mặt vàng, nhợt, lưỡi nhợt, mạch nhược, hư tế, kèm rối loạn giấc ngủ, tiểu đêm.
Pháp điều trị: Ôn bổ tỳ thận
Bài thuốc
Mộc hương (nam)          10g
Vỏ quýt (Trần bì)          12g (sao vàng)
Ý dĩ                                10g (sao vàng)
Củ gừng                         10g (nướng chín)
Nếu kèm nấc thì gia tai hồng 10 cái sao vàng. Nếu có nôn thì gia hoắc hương 8g
1.4 Âm hư
Triệu chứng: Người gầy, da khô, lòng bàn tay bàn chân nóng, miệng khô chất lưỡi đỏ, rêu ít khát nước, mệt mỏi kèm các triệu chứng ngủ kém, hay mê, chán ăn, thường xuất hiện cơn nóng bốc hỏa.
Pháp điều trị: Tư âm giáng hỏa
Bài thuốc
Rau má 10g                       Mạch môn            12g
Cây cứt lợn tía 12g                       Cỏ nhọ nhồi 6g
Kim ngân             12g                       Lá dâu 8g
Bách bộ 12g
Kết hợp dùng lá Xương sông tươi khoảng 100 lá rửa sạch, giã nhỏ, cho thêm một chén con nước đun sôi để nguội lọc lấy nước uống ngày một lần.
Chú ý:
Cách sắc thuốc (chung cho cả 4 thể)
Một thang sắc uống trong một ngày: Lần đầu đổ 4 bát nước sắc lấy 1/2 bát, uống sau ăn 1h, lần 2 đổ ba bát nước sắc lấy 1/2 bát uống sau ăn.
Trong thực tiễn lâm sàng, tình trạng suy nhược cơ thể có thể quy nạp vào 4 chứng trạng trên. Nếu bệnh chứng diễn biến dài, bệnh tình nặng có thể tổn thương phối hợp, âm dương đều hư và suy nhược cơ thể cần điều trị trong thời gian dài, kết hợp với ăn uống và bồi bổ sức khỏe hợp lý.